Çömçe gelin, Diyarbakır’da kuraklık döneminde, yağmurun yağması için yapılmış bir oyundur. Bu oyun yörede genelde çocuklar tarafından oynanır. Oyun içerisinde değişik ve yöresel maniler bulunur. Dini inançlar bu oyunda ağırlıklı olarak görülür.
Çömçe Gelin Manisi
Çömçe gelin ne ister
Allah’tan yağmur ister
Ekmek ister, su ister
Bulgur ister, yağ ister
Yağmurun yağması için büyük tahta kepçenin (çömçe) iki yanına kollar yapılığ, üzerine yöresel kumaşlardan yapılan elbiseler giydirilir ve başına bezler sarılarak bebek şekli verilir. Bu yapılan bebeği çocuklar kollarından tutar ve kapı kapı dolaşıp mani okurlar. Ev sahipleri bir çömçe bulgur, bir kaşık yağ verip bebeğin başından bir kova su dökerler. Kapı önünde gelecek bulgur, yağ ve su beklenirken Kadın halayı oynanır.
Eller parmaklardan kenetlenecek şekilde iç içe geçirilir ve sağ ayakla beraber sağ ön vereve adım atılır arkasından sol ayak atılır. Sonra yerinde önce sol diz iki defa sonra sağ diz iki defa öne çıkarılır.
Oyun alanı geniş olup, oyun formu ve sayılar istenildiği şekilde düzenlenebilir.
Diyarbakır’ın Diğer Halk Oyunları
- Keşe-o
- Delile (Delilo)
- Govend (Halay)
- Harrani (Esmerim)
- Şuşane (Tek Ayak)
- Du-nıg (Çift Ayak)
- Çaçan
- zırıltı
- Meryemo
- Papure
- Düzo
- Kadın Delilosu
- Kadın Halayı
- TEŞİ
- Beri
- Teşi (Erkek)
- Gur-u Pez (Kurt Kuzu)
- Hasat
- Doğu
- Şur-u Mertal (Kılıç Kalkan)
- Çömçe Gelin
- Kelek
Diyarbakır Halk Oyunları
Diyarbakır Halk Oyunları – Diyarbakır yöresi halay türüne giren oyunları kendi içinde barındırır. Yörede oyunlar genellikle coşkuyu, sevgiyi, hüznü, mertliği ve günlük doğa olaylarını içerir. Oyunlar çok eskiden bugünlere kadar gelmiştir. Bütün oyunlar yörenin yaşayış biçimi, sosyokültürel ilişkilerinden etkilenmiştir. Yöre oyunlarda işler adım genellikle bütün oyunlarda sağa doğrudur.
Diyarbakır Halk Oyunları Kostümleri
Diyarbakır yöresinde yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise çok soğuk geçer. Bu iklimin etkisiyle halk arasında birlik, beraberlik ve dayanışma da çok yoğundur. Bu yoğunluk gelenek ve göreneklere daha sıkı sarılmayı, inançlarına ve dinlerine daha fazla sahip çıkmayı beraberinde getirmiştir. Tüm bu gelenek ve göreneklere bağlılık, Diyarbakır yöresinin giyim kuşamını koruyup günümüze kadar gelmesinde etkili rol oynamıştır.
