Kara Amid Kalesi 1. Efsane
Hz. Yunus Musul’a yerleşip, o ülkenin halkını dine davet etmiş. Fakat kendisine hiç inanan olmamış. O da, Musul’un halkına beddua edip oradan ayrılmış ve gelip Diyarbakır’a yerleşmiş.
Diyarbakır halkı ona inanmış. Yunus Nebi de onlara “İliniz mamur, halkınız her zaman sevinçli olup, bütün çoluk çocuğunuz asil ve olgun olalar” diye hayır dua ederek, Nefs Kayası denilen yerde bir mağaraya yerleşip orada yedi yıl oturmuş.
O sırada Diyarbakır’da Amalak kızlarından olan güzel bir kız hükümdarmış. Hz. Yunus’un önerisiyle Diyarbakır Kalesi’ni siyah granit taşlardan yaptırmış. Acem tarihçileri bu nedenle buraya “Diyar-ı Bikr” (Bikr Diyarı, Kız Şehri) demişler. Rum tarihçileri ise, dört duvarı siyah taştan olduğu için “Kara Amid” demişler.
Kara Amid Kalesi 2. Efsane
Diyarbakır Kalesi ile Harput Kalesi, iki kardeş tarafından aynı anda yapılmış. Diyarbakır Kalesi’nin harcı yumurta akıyla, Harput Kalesi’ninki ise sütle karılmış. Sürülerle sağılan koyunların sütleri, dereler halinde akıtılarak kalenin yapıldığı yere getirilmiş. O zaman yumurtanın da bini bir paraymış.
Bu iki kardeş yaptıkları kaleleri bitirdikten sonra, ölümsüzlük suyundan içip uzun bir uykuya dalmışlar. Arada bir uyanıp “Diyarbakır Surları yıkıldı mı, Harput Kalesi duruyor mu?” diye kalelerinin yerinde durup durmadığına bakar, sonra yine uyurlarmış.
Bu kaleler yıkılınca kıyamet de kopacakmış.
